Kalifat Abū Bakra 632–634
Krótki kalifat Abū Bakra rozpoczął się w dniu śmierci Proro-ka. W czasie zażartych dyskusji w podcieniach domu Banū Sā‘ida wybrała go większość obecnych dzięki wstawiennictwu ‘Umara, który wygłosił gorące polecił swojego przyjaciela. Po wystąpieniu ‘Umara chuṭbę inaugurującą nową władzę kalifacką wygłosił Abū Bakr.
Jej treść również notują wszystkie główne dzieła dotyczące wczesnych dziejów islamu. Tu cytuję wersję wydarzeń zawartą w „Biografii” proroka Mahometa.
Mowa tronowa Abū Bakra
[Ibn Hiszām, Sīra, oprac. Tadmurī, t. IV, s. 311–312.]
Kiedy w podcieniach domu Banū Sā‘ida złożono Abū Ba-krowi przysięgę na wierność, a było to przedpołudniem, Abū Bakr usiadł na minbarze.
Zanim jednak przemówił, wstał ‘Umar. Wygłosił chwałę Boga i oddał Mu należny szacunek. A potem zwrócił się do zgromadzonych:
Zgromadzeni ludzie!
Wczoraj powiedziałem wam coś, czego nie znalazłem w Księdze Boga, i czego nie powierzył mi Wysłannik Boga. Zrozu-miałem bowiem, że Wysłannik Boga będzie zarządzał naszymi sprawami, póki ostatni z nas będzie żył. Bóg przekazał wam na zawsze swoją księgę, w której została wytyczona Jego droga i droga Wysłannika. Jeśli będziecie się jej trzymać, Bóg was poprowadzi tą samą drogą, którą jego prowadził. Bóg powierzył waszą sprawę najlepszemu z was: towarzyszowi Wysłannika, drugiemu z dwóch, którzy przebywali w pieczarze.1 A więc składajcie mu przysięgę na wierność!
I wtedy, już po wydarzeniu w podcieniach, ludzie gremialnie złożyli Abū Bakrowi przysięgę na wierność.
A wtedy przemówił Abū Bakr. Wygłosił chwałę Boga i okazał należną Mu cześć. I rzekł:
Zgromadzeni ludzie!
Przejąłem nad wami zwierzchność, choć nie jestem najlepszym spośród was. Jeśli będę dobrze postępował, wspomagajcie mnie. Jeśli będę postępował źle, poprawcie mnie. Prawda jest bezpieczeństwem, a kłamstwo zdradą. Człowiek dla was słaby, dla mnie jest silny, bo mogę mu przywrócić jego prawa. Człowiek silny dla was, dla mnie jest słaby, bo mogę mu odebrać jego prawo. Ludzie, póki nie zostaną upokorzeni, nie są skłonni walczyć na drodze Boga. I póki Bóg nie ześle na nich nieszczęścia, pośród ludzi będzie się szerzyć rozpusta. Bądźcie więc mi posłuszni, póki ja jestem posłuszny Bogu i Jego Wysłannikowi. A jeśli zbuntuję się przeciw Bogu, nie bądźcie mi posłuszni. Odmówcie więc modlitwę i nie-chaj Bóg się nad wami zlituje!2
1 Aluzja do pobytu Abū Bakra z Mahometem w pieczarze na górze Thaur przed wyruszeniem na emigrację z Mekki do Medyny. Stąd jeden z przydom-ków Abū Bakra: Aṣ-Ṣāḥib „Towarzysz”. Ten przydomek również pojawia się w tekście Koranu 9:40: „[Bóg] wspomagał go, gdy niewierzący wygnali go; był drugim z dwóch, gdy obaj przebywali w pieczarze. I zapewniał swojego towarzysza: ‘Nie martw się, Bóg jest z nami’.”
2 Inną wersję przekładu mowy Abū Bakra zaproponował Profesor J. Hauziński, Burzliwe dzieje kalifatu bagdadzkiego, Poznań 2016 (wyd. 2-gie), s. 14.