Szura i idea konsultacji

Korzenie szury sięgają praktyk plemiennych przedmuzułmańskiej Arabii. Podejmując każdą ważną decyzję szajch (przywódca plemienny) musiał skonsultować ją ze starszyzną plemienia. Jeśli nie dopełnił tego obowiązku, nie miał podstaw do oczekiwania od członków swojego plemienia posłuszeństwa, ani szacunku. Zwyczaj konsultacji przyjął się na gruncie islamu, zaś jego ważne znaczenie dla społeczności muzułmańskiej zostało podkreślone w Koranie.

W początkowym okresie istnienia państwa muzułmańskiego szura odnosiła się do wyboru władcy, czyli kalifa, a także innych osób zajmujących prominentne stanowiska państwowe. Jak już wcześniej wspomniano, zastosowanie tej instytucji pozwoliło na rozwiązanie problemu sukcesji władzy po Mahomecie. Ponadto, w islamie ugruntowała się idea konsultacji w sprawowaniu rządów.

Obecne mianem szury określa się udzielanie rad władcy lub rządowi, przy czym można ją postrzegać jako procedurę oraz jako instytucję. W pierwszym przypadku szura jest mechanizmem politycznym polegającym na doradzaniu władcy lub rządowi w sprawach istotnych dla społeczeństwa. W drugim natomiast jest to najczęściej zgromadzenie o charakterze doradczym, przy czym instytucja ta może przybierać różne formy. Funkcjonujące w systemach politycznych niektórych współczesnych państw szury mają zazwyczaj wyłącznie kompetencje konsultacyjne, często też zwrócenie się z prośbą o konsultację ma charakter fakultatywny. Doradczy charakter szur odróżnia je od obecnych w systemach politycznych państw Zachodu parlamentów, które dysponują kompetencjami umożliwiającymi im aktywny udział w procesie podejmowania decyzji politycznych oraz stanowienie prawa. Należy jednak zaznaczyć, że w niektórych państwach rady konsultacyjne pełnią funkcje dość zbliżone do izby drugiej parlamentu (należy jednak podkreślić, że szura nie jest parlamentem – nie pełni funkcji prawodawczej, kreacyjnej, ani kontrolnej, a jej przedstawiciele są najczęściej wyznaczani przez władcę). Warto też zaznaczyć, że jako zgromadzenie wyrażające opinię w danej sprawie i przekazujące ją rządzącym, szura może być postrzegana jako jedna z form partycypacji politycznej społeczeństwa. Współcześnie zgromadzenia tego rodzaju są obecne w systemach politycznych np. Arabii Saudyjskiej, Bahrajnu czy Omanu.