Ćwiczenie 2: Kulinarne rozdroża: Oblężenie Wiednia
Cel: zrozumienie i docenienie wymiany kulturalnej i wpływów, które miały miejsce podczas oblężenia Wiednia, ze szczególnym uwzględnieniem wkładu kulinarnego.
Czas: 20 minut
Poziom: szkoła ponadpodstawowa
Instrukcje dla nauczyciela
- Rozpocznij dyskusję w klasie na temat znaczenia wymiany kulturalnej w historii oraz tego, że nawet w czasach konfliktu może to mieć trwały pozytywny wpływ na zaangażowane społeczeństwa. Użyj wprowadzenia kawy i rogalika jako głównych przykładów.
- Podziel uczniów na małe grupy i przydziel każdej grupie zadanie zbadania i zaprezentowania innego przykładu wymiany kulinarnej lub kulturalnej pomiędzy różnymi kulturami w historii.
- Niech każda grupa przedstawi swoje ustalenia klasie.
Rogalik
Ewolucja nawyków żywieniowych niesie ze sobą nierzadko fascynujące opowieści historyczne. Francuzi nie wynaleźli croissanta. Mają one wiedeńskie korzenie i powstały dla uczczenia klęski Habsburgów nad Imperium Osmańskim w bitwie pod Wiedniem w 1683 roku. Charakterystyczny kształt półksiężyca jest ukłonem w stronę flagi osmańskiej. Choć pogłoski głoszą, że urodzona w Wiedniu Maria Antonina sprowadziła croissanta do Paryża w 1770 r., we Francji zyskał on szeroką popularność dopiero w połowie XIX w., a pierwsza wzmianka o wiedeńskim piekarzu z Paryża pochodzi z 1838 r. (Healy 2009 s. 101-113).
Kawa
Wiedeń może poszczycić się własną, wyjątkową tradycją kawiarnianą. Wiedeńczycy mają specyficzny sposób delektowania się kawą – z gorącym spienionym mlekiem i szklanką zimnej wody, podobnie jak tradycja picia kawy w Turcji. Pierwszą kawiarnię w Wiedniu otworzył Jerzy Franciszek Kulczycki, polski oficer armii habsburskiej, który pomógł wyzwolić miasto z oblężenia osmańskiego w 1683 r. Kulczycki, który spędził dwa lata jako turecki jeniec wojenny, dobrze znał praktyki picia kawy i szybko dostrzegł szansę biznesową. Co roku wiedeńskie kawiarnie umieszczały w swoich oknach portrety Kulczyckiego w podziękowaniu za jego zasługi.
Te kulinarne opowieści stanowią bogate tło dla wydarzeń historycznych związanych z oblężeniem Wiednia, podkreślając zawiłą sieć wymian kulturalnych, które ukształtowały nasze globalne dziedzictwo kulinarne.