Ćwiczenie 5: Wyznaczanie kierunku Mekki

Cel [1]:

  • Zapoznanie uczniów z funkcją kompasu
  • Wskazanie na rolę astronomii i geografii dla muzułmanów

Czas: 25 min

Poziom: szkoła podstawowa

Instrukcja dla nauczyciela

  1. Rozdaj uczniom karty pracy „Muzułmański kompas” i kompasy
  2. Poproś o wyznaczenie kierunku Mekki z Polski
  3. Omówcie znaczenie geografii i astronomii dla muzułmanów

Przykład: wyznaczanie kierunku Mekki z Polski

W załączniku znajduje się lista państw. Każde z nich ma przypisany numer (od 0 do 39), który odpowiada numerom na szablonie kompasu muzułmańskiego. Polska ma numer 24. Należy wstawić zwykły kompas do środka szablonu i wyznaczyć północ. Następnie przekręcić szablon w taki sposób, aby strzałka wyznaczająca północ wskazywała na numer 24. Czarna strzałka będzie wyznaczała kierunek Mekki. W ten sposób za pomocą szablonu i kompasu można określić kierunek Mekki z każdego miejsca na świecie.

W dalszej kolejności można zastanowić się nad następującymi sprawami:

  1. Dlaczego państwa leżące daleko od siebie (np. Finlandia i Izrael) mają ten sam numer.
  2. Na mapie świata znajdź Mekkę (Arabia Saudyjska), Oman oraz Australię. Na tablicy numerycznej odszukaj numery dla Omanu i Australii. Zastanów się, dlaczego tak niewielkie państwo jak Oman ma równie duży zakres numerów jak znacznie od niego większa Australia.
  3. W jaki sposób obecnie można wyznaczyć kierunek Mekki nie mając ze sobą kompasu?

[1] Za: K. Górak-Sosnowska, M. Kubarek, W kręgu kultury islamu, ARABIA.pl i Polski Komitet ds. UNESCO, Warszawa 2007, s. 28-31.