Post (saum)
Post (saum) – post w islamie przypada na dziewiąty miesiąc kalendarza muzułmańskiego o nazwie ramadan. Kalendarz muzułmański jest kalendarzem księżycowym, w przeciwieństwie do słonecznego, a zatem jest ruchomy względem tego ostatniego. Oznacza to, że miesiąc postu przypada na różne miesiące w kalendarzu słonecznym. Na przykład w 2023 r. był to okres od 22 marca do 20 kwietnia, a rok wcześniej – od 1 kwietnia do 1 maja 2022 r. W czasie postu muzułmanin nie powinien spożywać pokarmów ani napojów od świtu do zachodu słońca.
Post ma charakter oczyszczający. Służy religijnej zadumie, a także wspólnemu spędzaniu czasu. Muzułmanie przerywają post posiłkiem zwanym iftar – jego częstym elementem są daktyle. Ostatni posiłek przed rozpoczęciem postu kolejnego dnia – a zatem przed wschodem słońca – nazywa się suhur.
Jednym z tradycyjnych elementów iflaru są daktyle. Źródło: Wikimedia Commons.
Ramadan w państwach muzułmańskich to miesiąc świąteczny. Wówczas organizowane są wydarzenia religijne i kulturalne, a także takie o charakterze charytatywnym – na przykład organizowane są iftary dla ubogich. Jest to także czas, w którym często skrócone są godziny pracy i nauki, ze względu na trud związany z całodziennym poszczeniem. Z postu zwolnione są osoby, którym nie pozwala na niego stan zdrowia, wiek, czy inne okoliczności (np. menstruacja, podróż). Wówczas zobowiązane są do odrobienia postu w innym czasie; istnieje też możliwość przekazania odpowiedniej jałmużny w ramach zadośćuczynienia.
Lampy ramadanowe. Źródło: Pixabay.
Na koniec postu przypada jedno z dwóch najważniejszych świąt w islamie – Id al-Fitr, czyli Święto Przerwania Postu. Przypada ono na pierwszy dzień kolejnego po ramadanie miesiąca o nazwie szawwal i trwa od 1 do 3 dni. Zakazany jest wówczas post. W czasie Id al-Fitr muzułmanie modlą się, spędzają wspólnie czas, obdarowują prezentami, a dla ubogich przekazują jałmużnę (o nazwie sadaka al-fitr, albo zakat al-fitr). Zdecydowana większość muzułmanów pości w czasie miesiąca ramadan (ponad 90% w Azji, poza Azją Centralną i Afryce), jak wskazuje sondaż Pew Research Center z 2012 r. (pyt. 64f). W państwach muzułmańskich jest to zdecydowanie prostsze, ponieważ poszczą niemalże wszyscy. Przestrzeganie postu w państwach niemuzułmańskich jest trudniejsze, ponieważ życie toczy się zwykłym trybem. Z tego powodu część muzułmanów ogranicza czas postu, albo stara się pościć częściowo (np. rezygnując wyłącznie z jedzenia, albo z produktów wyższego rzędu).