Wprowadzenie

Islam jest drugą pod względem liczby wyznawców religią na świecie, a zatem naturalnie muzułmanie z różnych zakątków świata różnią się między sobą, podobnie jak chrześcijanin z Polski będzie miał nieco inną oprawę swojej religii niż chrześcijanin z Kolumbii czy Filipin. Również na poziomie indywidualnym wyznawcy islamu różnią się między sobą stopniem religijności, podejściem do praktyki religijnej, prawa muzułmańskiego, rytuałami i in. Również to nie jest niczym specyficznie muzułmańskim – tak samo w Polsce mieszkają osoby chodzące na mszę co niedzielę i takie, które nie chodzą do kościoła, ale uważają się za wierzące; takie, które wierzą głęboko, i takie które wierzą o tyle, że wychowały się w rodzinie chrześcijańskiej; jedni przygotowują karpia smażonego na Wigilię, a inni – w pierniku; jedna osoba pójdzie na pielgrzymkę, a inna nie; jedna uczestniczy w roratach, a inna tylko idzie ze święconką. Przykłady z zakresu chrześcijaństwa podawane są po to, by zilustrować, że zróżnicowanie praktyk religijnych jest naturalne. Trudno zarazem oceniać, która wersja „bycia chrześcijaninem” jest najlepsza – to zadanie można zostawić teologom, albo ewentualnie na Sąd Ostateczny.

Podobnie muzułmanie w różny sposób traktują i interpretują swoją religię – wielu z nich chodzi regularnie do meczetu, ale są i tacy, którzy tego nie robią; i to z różnych powodów – jedni nie odczuwają takiej potrzeby, inni nie mają w swojej okolicy meczetu. Wielu muzułmanów modli się pięć razy dziennie, ale niektórzy – trzy razy (szyici), a jeszcze inni modlą się okazjonalnie, albo wcale. Jeszcze inni muzułmanie modlą się dodatkowo – w formie inwokacji, błagania do Boga (ta modlitwa nazywa się du’a), a jeszcze inni mają swoje sposoby. Dotyczy to zwłaszcza nurtów wywodzących się z islamu (np. jazydzi, alawici, ahl-e hakk), które przez niektórych uważane są za muzułmańskie, a przez innych za osobne wyznania.

Przedstawione poniżej dogmaty islamu dotyczą zdecydowanej większości muzułmanów. Jest ich pięć, a powinien w nie wierzyć każdy muzułmanin. Są to: wiara w jedynego Boga, wiara w anioły, wiara w Święte Księgi, wiara w Proroków i Wysłanników Boga oraz Wiara w Sąd Ostateczny i przeznaczenie. Ten ostatni dogmat niektórzy rozkładają na dwie części – w ten sposób filarów jest sześć (ostatni to wiara w przeznaczenie).